Akhisar İlçe Tarım ve Orman Müdürü Ahmet Kılıç’ın koordine ettiği çalışma kapsamında, Bornova Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’nden konu uzmanı Dr. Barbaros Çetinel, Manisa il ve Akhisar ilçe tarım müdürlüklerinde görevli ziraat mühendislerinden oluşan bir heyet, zeytin ağaçlarında görülen yaprak dökümünü mercek altına aldı.

Bahar aylarına girdiğimiz bu günlerde hava sıcaklıklarının artmasıyla birlikte özellikle taban arazilerdeki zeytin bahçelerinde yaprak dökümleri gözlemleniyor. Konuyla ilgili tüm olasılıkları değerlendiren konu uzmanları, İlçemizde muhtelif lokasyonlardaki zeytinliklerde saha çalışmaları yürütüyor.

Bugüne kadar yapılan incelemeler neticesinde;
• Yaprak dökümlerinin özellikle fazla su tutan, ağır bünyeli ve taban arazilerde yoğun olduğu gözlemlenmiştir. Köklerin uzun süre havasız kaldığı (suda boğulma) bu tür bahçelerde stres koşullarına bağlı olarak yapraklarda sararma ve ani dökülmeler olduğu değerlendirilmiştir.
• Sonbahar ve kış döneminin ılık ve yağışlı geçmesine bağlı olarak Zeytin Halkalı Leke hastalığının yoğun epidemi yaptığı görülmüştür. Hastalığın şiddetinin; hava sirkülâsyonunun yetersiz olduğu bahçelerde, taban arazilerde, budaması yapılmamış ağaçlarda ve mücadelenin yapılmadığı bölgelerde daha yoğun olduğu müşahede edilmiştir.
• Edremit ve Domat çeşitlerinin, diğer çeşitlere nazaran Zeytin Halkalı Leke Hastalığına karşı daha hassas olduğu ve daha fazla yaprak döktüğü görülmüştür.
• Dengeli ve yeterli gübreleme yapılmamış bahçelerde, ağaçların dirençleri düşük olduğundan hastalıkların şiddeti çok daha yoğun olmaktadır. Bu tür bahçelerde yapraklarda yoğun sararma ve dökülmeler tespit edilmiştir. Bu tür hastalıklara karşı Çinko, Magnezyum, Potasyum ve Silisyum içerikli gübrelemeler önemli direnç sağlamaktadır. 
• Bunun dışında; havalanması iyi, budaması yapılmış, toprağı geçirgen, iyi besleme (gübreleme) ve etkin mücadele yapılmış bahçelerde hastalığın çok az ya da hiç olmadığı da gözlenmiştir.
• Hastalığın Mücadelesine yönelik olarak, geçtiğimiz aylarda (22 Eylül 2023, 1 Aralık 2023 ve 1 Mart 2024 tarihlerinde) etkin yöntemlerle çiftçilere ilaçlama duyuruları yapılmıştır. Gelecekteki en yakın tarihli ilaçlama ilanı ise; çiçek somakları belirginleştikten sonra, çiçekler açmadan önceki dönemde verilecektir.
• İlaçlı mücadeleye karar verilirken; Akhisar İlçe Tarım Müdürlüğü konu uzmanlarınca, erken uyarı sistemleri, meteorolojik veriler ve sahada yapılan sürvey çalışmalarının tamamı dikkate alınarak doğru zamanı belirlenen ilaçlamalar, Ücretsiz SMS Duyuru Sistemi yoluyla kayıtlı çiftçilerin cep telefonlarına gönderilmekte ve Kuruma ait sosyal medya hesaplarından duyurulmaktadır.

Bu bağlamda, Akhisar’da tarımsal üretim yapan ve ilaçlama duyurularını SMS yoluyla almak isteyen çiftçiler veya hane halkından yakınları; [𝗔𝗱-𝗦𝗼𝘆𝗮𝗱] [𝗠𝗮𝗵𝗮𝗹𝗹𝗲] [𝗧𝗲𝗹𝗲𝗳𝗼𝗻𝗡𝗼] bilgilerini, Akhisar İlçe Tarım Müdürlüğü’nün 𝟬𝟱𝟱𝟮 𝟲𝟴𝟴 𝟮𝟬 𝟰𝟮 numaralı Çiftçi Danışma WhatsApp Hattına yazmaları veya cep telefonu mesajı (SMS) yoluyla bilgilerini göndermeleri halinde ücretsiz SMS Duyuru Sistemi'ne kayıt yaptırabilir.

▰▰▰▰▰▰▰

Zeytin Halkalı Leke Hastalığı Nedir?

Tanımı, Yaşayışı ve Hastalık Belirtileri:
Fungus kışı yere dökülen kurumuş veya ağaç üzerinde kalan hastalıklı yapraklarda geçirir. Bulaşma konidiosporlar ile gerçekleşir. Konidiosporların uçuşu en çok ilkbaharda olur ve inkübasyon periyodu 30–61 gün arasındadır. Etmenin optimum gelişme sıcaklıkları 18-20°C’dir. 9°C’nin altında ve 30°C’nin üzerinde gelişemez. İlkbahar ve sonbaharı genellikle yağışlı geçen bölgeler hastalığın gelişmesine uygundur. İyi havalanmayan, güneş almayan, su tutan yerlerde sık dikilmiş ve budanmamış zeytinlikler hastalık gelişimine uygun yerlerdir. İlk belirtiler, ilkbaharda yaprakların üst yüzeylerinde görülen siyahımsı-gri renkte yuvarlak noktalar şeklindeki lekelerdir. Bu noktaların bulunduğu yerde renk açılır, daha sonra bunun çevresinde normal yaprak renginde bir halka oluşur. Bunu dıştan ikinci bir açık renkli halka çevirir. Sonra tekrar koyu renkli bir halka oluşur. Bu görünüm nedeniyle hastalığa halkalı leke hastalığı adı verilir. Bir yaprakta çapları 8–10 mm olan 2–30 adet leke bulunabilir. Hastalığın epidemi yaptığı yıllarda lekeli yapraklar ilkbaharda dökülmeye başlar ve yaprakların tamamı dökülerek ağaçlar çıplaklaşır. Bu durum az meyve tutumuna ve meyvenin erken dökülmesine neden olur. Hastalık nedeniyle zayıflayan ağaçlarda; sürgün ve ince dallar kuruyabilir. Verim %20–25 oranında azalır ve meyve dallarının %15-20’si kuruyabilir. Sulanan, nemli ve ağır topraklarda ve denize yakın zeytinliklerde hastalığa her yıl rastlanılmaktadır. Özellikle ilkbaharı yağışlı ve serin geçen yıllar hastalığın epidemi yapması için uygundur. Hastalık zeytin yetiştiriciliği yapılan Ege, Marmara ve Akdeniz bölgelerinde görülür. Konukçuları, zeytin ve yabani zeytin ağaçlarıdır.

Kültürel Önlemler:
Taban arazide, ağır ve su tutan topraklarda, hava sirkülasyonu iyi olmayan ve nemli olan yerlerde zeytinlik tesis edilmemelidir. Su tutan arazilerde tesis edilen zeytinliklerde drenaj kanalları açılmalıdır. Gübreleme ve sulama tekniğine uygun yapılmalıdır. Fazla azotlu gübre kullanılmamalıdır. Ağaçlar havalanacak ve ışık alacak şekilde budanmalı, kuru dal ve dalcıklar budanarak temizlenmelidir. Yere dökülen lekeli yapraklar toplanıp yakılmalı veya toprağa gömülmelidir.

Kimyasal Mücadele:
Ege Bölgesinde;
1. İlaçlama: İlkbahar sürgünleri görülmeden hemen önce, 
2. İlaçlama: Çiçek somakları belirginleştikten sonra, çiçekler açmadan önce
3. İlaçlama: Sonbahar sürgünleri görülmeden önce.